Elke dag leveren vrouwen wereldwijd een waardevolle bijdrage aan de landbouwsector. Wanneer zij gesteund worden om de vele uitdagingen waarmee ze geconfronteerd worden te overwinnen, zijn ze in staat om grote veranderingen teweeg te brengen.
Maar liefst 80% van de mensen die in armoede leeft woont op het platteland en is grotendeels afhankelijk van de landbouw. Zij verzorgen gewassen en dieren op kleine boerenbedrijven – bedrijven van minder dan 2 hectare – die verantwoordelijk zijn voor de productie van meer dan een derde van het voedsel in de wereld. En veel van dit werk wordt gedaan door vrouwen.
Welke rol spelen vrouwen in de landbouw?
Plattelandsvrouwen vormen een kwart van de wereldbevolking en spelen een belangrijke rol in de voedselproductie. Geschat wordt dat wereldwijd 41% van de agrariërs vrouwelijk is. In Zuid-Azië en Sub-Sahara Afrika werkt zelfs 60% van de vrouwen in de landbouw.
Vrouwen oogsten samen groenten in Aimo, Zuid-Kagan, Kenia.
Hun activiteiten verschillen per land en regio, maar elke dag leveren plattelandsvrouwen een grote bijdrage aan de landbouwsector. Of ze nu hun tijd besteden aan het voorbereiden van de velden, het zaaien van zaad of het verbouwen en oogsten van gewassen. Daarnaast dragen ze met hun werk bij aan duurzaam land- en natuurbeheer en klimaatbestendigheid. Ook verrichten ze een groot deel van de huishoudelijke taken. Met al deze inspanningen hebben vrouwen een forse invloed op de voedselzekerheid, de kwaliteit van voeding en het algemene welzijn van het gezin en de gemeenschap.
Met welke uitdagingen worden vrouwen in de landbouw geconfronteerd?
Ondanks de belangrijke rol die vrouwen spelen, hebben ze zelden gelijke kansen en toegang tot bijvoorbeeld onderwijs en het afsluiten van een lening. Ze hebben ook minder of geen inspraak in de besluitvorming over huishoudelijke uitgaven en het land waarop ze werken. Op veel plaatsen worden de ongelijkheden versterkt door diepgewortelde gewoonten en tradities. Culturele normen kunnen vrouwen ervan weerhouden zich te wagen aan nieuwe, diverse en vaak winstgevender vormen van landbouw. In Oeganda bijvoorbeeld wordt veehouderij vaak beschouwd als ‘mannenwerk’ en worden vrouwen beperkt tot het verbouwen van gewassen, zelfs wanneer veehouderij betere kansen biedt op een beter inkomen en toegang tot betere voeding (zoals melk). Deze ongelijkheid brengt vrouwen in een grote achterstandspositie, waardoor zij hun volledige potentieel niet kunnen bereiken.
Beperkende gendernormen weerhouden vrouwen overal ter wereld ervan een eigen inkomen te verdienen en bezittingen, zoals vee, te bezitten. Maar als deze barrières worden weggenomen, kan dat een transformatie betekenen voor gezinnen, gemeenschappen en landen.
Een ander belangrijk obstakel zijn landrechten. Minder dan 15% van de landeigenaren in de wereld zijn vrouwen. Dit betekent dat de meeste vrouwelijke boeren niet kunnen beslissen over wat ze verbouwen, hoe ze het verbouwen en of ze land kopen of verkopen. Ze hebben ook minder zeggenschap over hoe het huishoudinkomen wordt besteed, waardoor ze niet kunnen investeren in hun bedrijf of de aankoop van vee of landbouwmaterialen.
Waarom werken we vooral samen met vrouwen in de landbouw?
Heifer werkt al jaren samen met kleine familiebedrijven en heeft gezien wat er gebeurt als mannen en vrouwen gelijk zijn, als vrouwen toegang hebben tot financiën en vrij zijn om hun eigen beslissingen te nemen. Vrouwen investeren doorgaans meer van hun inkomen in hun gezin en gemeenschap dan mannen. Wanneer zij controle hebben over de productiemiddelen en inkomsten, profiteren hun gezinnen en gemeenschappen daarvan met toegang tot beter voedsel, onderwijs en gezondheidszorg.
Vrouwen spelen een cruciale rol in de zorg voor hun gemeenschap. In Guatemala gebruiken door Heifer gesteunde boeren een kas om zaailingen van bomen en kruiden te verzorgen, die later geplant kunnen worden als onderdeel van lokale herbebossing.
Ook de wereldwijde landbouwsector en economie profiteren ervan als vrouwen meer kansen krijgen. Het Wereldvoedselprogramma (WFP) schat dat als vrouwelijke boeren dezelfde middelen en mogelijkheden hebben als mannen, de landbouwproductie met 2,5 tot 4% kan toenemen en het aantal ondervoede mensen met 12 tot 17% zou dalen. Dat betekent 150 miljoen mensen verlost van honger en armoede.
Hoe steunt Heifer vrouwelijke boeren?
Heifer werkt aan het dichten van de genderkloof en een duurzame verandering van de positie van vrouwen, zoals Set Hach in Cambodja, Betty Chisamu in Zambia en Nutan Devi in India. We steunen vrouwen om de uitdagingen waarmee ze worden geconfronteerd te overwinnen en toegang te krijgen tot de middelen en mogelijkheden die ze nodig hebben om hun leven te verbeteren. We helpen ze zich te verenigen in groepen waar ze ondernemersvaardigheden opbouwen, deelnemen aan spaar- en leenprogramma’s en het vertrouwen winnen om zich durven uit te spreken. We verbinden ze met andere boeren, bedrijfseigenaren en ondernemers om inclusieve markten op te bouwen die nieuwe kansen creëren voor anderen.
We betrekken ook jongens en mannen bij trainingen en discussies gericht op gendergelijkheid en taakverdeling binnen het huishouden.
Leden van een vrouwengroep in Bihar, India sparen samen geld. Collectief sparen helpt vrouwen financiële onafhankelijkheid op te bouwen. Van het gezamenlijke spaargeld kunnen ze een lening aanvragen voor de aanschaf van basisbehoeften of het doen van nieuwe investeringen.
